مهندسی معدن یکی از مشاغل دارای اهمیت استراتژیک است. معادن برای اقتصاد هر کشوری بسیار حیاتی هستند و فرصت‌های استخدام مهندس معدن در تمامی کشورها بسیار زیاد هستند.. البته بازار کار این رشته فقط محدود به معادن نیست و چاه‌های نفت و گاز، شرکت‌های فعال در زمینه‌ی راه‌سازی و احداث تونل، یگان‌های نظامی و … به متخصصان این رشته نیاز دارند. این رشته در کشور ما دارای گرایش‌های اکتشاف، استخراج، مکانیک سنگ، اقتصاد و مدیریت معدنی و فراوری مواد معدنی است. وظایف و مسئولیت‌ها در این گروه شغلی به چهار دسته‌ی اکتشاف، نقشه‌کشی و نظارت بر ساخت و ساز، نظارت بر معدن، نظارت بر کیفیت مواد استخراجی و نظارت بر انطباق فعالیت‌ها و ماشین‌آلات با قوانین زیست‌محیطی تقسیم‌بندی می‌شوند.
تحصیلات حرف اول را در استخدام عنوان مهندس معدن می‌زنند. با اینکه می‌توان با لیسانس مهندسی معدن کار پیدا کرد، ولی داشتن یک مدرک تحصیلات تکمیلی در این رشته، شانس شما را برای استخدام شدن خیلی بالا می‌برد و البته در حقوق شما نیز اثرگذار است.
شور ما با دارا بودن منابع معدنی و نفت و گاز بسیار زیاد، یکی از بهترین بازارهای کار را برای مهندسان معدن دارد. به علاوه، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و شرکت‌های مترو در ایران،نیازمند استخدام و جذب مهندس معدن در تونل هستند. استان‌های نفت‌خیز و معدنی ایران مثل خوزستان، بوشهر، خراسان‌ها، اصفهان، مازندران، آذربایجان شرقی، قم و کرمان، فرصت‌های شغلی متعددی برای مهندسین معدن دارند.
در این مقاله قصد داریم در رابطه با شغل مهندسی معدن، صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
نگاهی کلی به مهندسی معدن
مواد معدنی کاربردهای زیاد در زندگی ما دارند. بدون موادی مثل آهن، مس، آلومینیوم، زغال‌سنگ و … انقلاب صنعتی هرگز رخ نمی‌داد. چنین مواد در زمین و به صورت ناخلاص وجود دارند. بنابراین، رشته‌ای به نام مهندسی معدن توسعه پیدا کرده است تا به انسان در استخراج این مواد معدنی کمک کند. معادن با ایجاد مشاغلی پردرآمد و مواد خام مورد نیاز برای تمامی بخش‌های صنعتی، به رشد اقتصادی کمک می‌کنند. اکثر منابع ثروت در دنیا شامل مواد معدنی و سوخت‌های فسیلی هستند. به گزارش دنیای اقتصاد، چیزی نزدیک به ۳۰ درصد از گردش مالی در دنیا به بخش معادن اختصاص دارد. کشور ایران پس از روسیه، آمریکا، عربستان و کانادا، در رتبه‌ی پنجم منابع طبیعی در دنیا قرار می‌گیرد. ارزش این منابع حدود ۲۷/۳ تریلیون دلار آمریکا برآورد می‌شود.
در کشور ما معادن بسیار زیادی وجود دارد. به علاوه، ذخایر عظیم نفت و گاز، فرصت های شغلی متعددی برای مهندسین معدن ایجاد کرده است. البته این رشته در راه‌سازی نیز کاربرد دارد و با توجه به ماهیت کوهستانی کشور ایران، فرصت‌های شغلی زیادی برای فارغ‌التحصیلان رشته معدن در ادارات راه و شهرسازی وجود دارد/
یک مهندس معدن چه وظایفی دارد و مسئولیت‌هایش چیست؟
هر شغلی در مهندسی معدن وظایف و مسئولیت‌های خاص خودش را دارد که در زیر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم.
وظایف و مسئولیت‌های شغلی اکتشاف معدن
- استفاده از ابزارها، تجهیزات و ماشین‌آلات خاص (مثل مته‌ها، اسکنرها و پروب‌ها، برای تحلیل و آزمایش خاک و تعیین حضور منابع معدنی
- مطالعه و تحلیل نقشه‌های توپوگرافیکی برای تعیین امکان‌پذیری استخراج
- طراحی استراتژی‌های استخراج، تخمین نیروی کار، ماشین‌آلات، زمان و منابع مالی لازم
- تهیه‌ی مستندات و گزارش‌های پروژه و ارائه‌ی آن‌ها به پیمان‌کاران و کارفرمایان
وظایف و مسئولیت‌های شغلی نقشه‌کشی و نظارت بر معدن یا پروژه‌های ساخت ساخت معدن
- نظارت بر استفاده از مته‌ها برای ساخت تونل
- نظارت بر اجرای پروتوکل‌های ایمنی، دسترسی به تجهیزات اضطراری، و طراحی درست مسیرهای تحلیه
- آزمایش هوا از نظر موجود بودن گازهای موجود یا مضر، ساخت مسیرهای تهویه‌ی هوا در هنگام نیاز
- اجرا و تمرین پروتوکل‌های اضطراری با کارگران معدن
وظایف و مسئولیت‌های کارشناس نظارت بر فعالیت‌های معدن
- بازرسی عملکرد صحیح ماشین‌آلات و تجهیزات
- تعمیر یا تعویض ماشین‌آلات معیوب در صورت نیاز
- آموزش دادن به کارگران برای استفاده‌ی درست دز تجهیزات و ماشن‌آلات
- اطمینان از رعایت پروتوکل‌های ایمنی توسط کارگران شامل استفاده از تجهیزات ایمنی مثل عینک، کلاه، دستکش، ماسک‌های تنفسی و …
- نوشتن و پر کردن گزارش‌ها براساس فعالیت‌های استخراجی، مواد استخراج شده و حوادث رخ داده
از دیگر وظایف و مسئولیت‌های مهندسین معدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
نظارت بر کیفیت مواد استخراجی و انطباق آن با استانداردهای مورد نظر:
- آزمایش مواد استخراج شده برای اطمینان از کیفیت آن‌ها
- همکاری با کارگران و دیگر پرسنل معدن برای بهره‌برداری حداکثر از معدن
- نظارت بر انطباق فعالیت‌ها و ماشین‌آلات معدنی با قوانین زیست‌محیطی و استانداردهای اکولوژیک برای به حداقل رساندن آلودگی‌ها و اثرات منفی
شغل مهندسی معدن به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟
شغل مهندسی معدن نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت و نرم زیر است:
- مهارت‌های ارتباطی قوی
- خواندن و درک اسناد مرتبط با کار
- مهارت در کار تیمی
- شناخت ماهیت مسئله
- کنار هم گذاشتن اطلاعات مختلف و نتیجه‌گیری از آن‌ها
- محاسبه‌ی هزینه‌ها و صرفه‌ی اقتصادی
- آنالیز ایده‌ها و استفاده از منطق برای تعیین نقاط ضعف و قوت آن‌ها
- استفاده از منطق برای پیدا کردن راه حل مشکل‌ها
- شناسایی تغییرات مهم در سیستم‌ها
- طرح ایده‌های جدید
- استفاده از روش‌های خلاقانه و غیرمعمول برای حل مسائل
- درک اطلاعات جدید از طریق مطالعه و کار کردن با آن‌ها
- توانایی بالا در تمرکز روی حل یک مسئله
- استفاده از یک روش یا فرمول ریاضیاتی برای حل مسائل
- استفاده از روش‌های علمی برای حل مسائل
- مهارت‌های محاسباتی قوی
- استفاده از ابزارهای تخصصی
- مدیریت زمان
- استفاده‌ی درست و به جا از تجهیزات، تأسیسات و نیروی انسانی و نظارت بر استفاده از آن‌ها
مهندسی معدن در ایران
سه ویژگی کشور ما، فرصت‌های شغلی متعددی برای مهندسین معدن فرآهم آورده است:
- وجود معادن متعدد
- ماهیت کوهستانی و نیاز به حفاری برای ساخت جاده
- نیاز به استخر اج ذخایر نفت و گاز
استان‌های جنوب و جنوب غرب کشور ما مثل خوزستان و بوشهر که دارای منابع نفت و گاز عظیمی هستند، مشاغل زیادی برای این مهندسین در شرکت نفت، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها دارند. استان‌های دیگر ایران، به ویژه خراسان، کرمان، اصفهان، قم، یزد، مازندران و آذربایجان شرقی، از استان‌های معدنی کشور محسوب می‌شوند. کشور ما ماهیتی کوهستانی دارد و به دلیل مساحت بالایش، نیازمند ساخت جاده‌های طولانی و کوهستانی متعدد است. برای ساخت این جاده‌ها، باید کارهایی مثل انفجار کوه‌ها و حفاری تونل انجام شود. بنابراین، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، شدیدا نیازمند استخدام و جذب مهندس معدن در تونل و سایر پروژه‌ها است.
- ۰۰/۰۶/۲۰
چه مطلب مفیدی ممنون از شما