رشته عمران یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی است و از اولین باری که سازه‌ای به دست انسان ساخته شد وجود داشته است. مهندسین عمران ساختمان‌ها و زیرساخت‌هایی مثل جاده‌ها، تونل‌ها، پل‌ها و سدها را طراحی و اجرا می‌کنند. امروزه موقعیت‌های استخدام مهندسی عمران در جهان حسابی داغ است و سازمان‌ها و شرکت‌های زیادی به استخدام مهندس عمران نیاز دارند. رشته مهندسی عمران گرایش‌های متنوعی دارد و هرکدام، کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارند.
مهندسی عمران از جمله مشاغلی است که به تحصیلات دانشگاهی نیاز دارد و پیشرفت در این رشته، کاملا در گروی تحصیلات در مقاطع بالاتر و البته، تجربه و مهارت عملی است. برای مشاهده آگهی‌های استخدام مهندس عمران میتوانید به بخش «فرصت‌های شغلی» در پلتفرم کاریابی جاب ویژن مراجعه کنید.
البته تحصیلات و تجربه تنها شرایط لازم برای این موقعیت شغلی نیستند و این شغل، نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت و نرم است. به علاوه، مهندسین عمران در کشور ما باید از طریق شرکت در آزمون‌های سازمان نظام مهندسی، پروانه نظام مهندسی اخذ کرده باشند.
در این مقاله جاب ویژن قصد داریم در مورد شرایط استخدام مهندس عمران صحبت کنیم و راجع به تحصیلات و مهارت‌های مورد نیاز مهندسی عمران، شرایط کاری این گروه شغلی و آینده کاری مهندسی عمران، اطلاعات مفیدی خدمت شما ارائه کنیم.
تقاضا برای استخدام مهندس عمران در چه سازمان‌ها و حوزه‌هایی بیشتر است؟
سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی متعددی، به ویژه کسب و کارهایی که به نوعی با ساخت و ساز در ارتباطند به استخدام مهندسین عمران در گرایش‌های مختلف هم نیاز دارند. در ادامه به برخی از این سازمان‌ها اشاره می‌کنیم:
- شرکت‌های غیردولتی فعال در حیطه ساخت‌وساز مثل شرکت‌های مهندسی و پیمانکاری
- سازمان‌های دولتی به ویژه وزارت وزارت نیرو، وزارت راه و ترابری، وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت جهاد کشاورزی، نیروهای مسلح و …
- شرکت‌های مالک پروژه‌های عمرانی
چه آینده‌ای در انتظار شغل مهندسی عمران است؟
برای اینکه به یک مهندس عمران تبدیل شوید، باید در یکی از گرایش‌های این رشته در کارشناسی یا بالاتر، فارغ‌التحصیل شوید. البته برای بعضی از گرایش‌های مهندسی عمران مثل نقشه‌کشی، می‌توان با مدرک کاردانی نیز وارد بازار کار شد. با این حال، حداقل مدرک تحصیلی مورد نیاز برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، لیسانس است.
پس از پایان تحصیلات باید برای آگهی‌های استخدام مهندس عمران بدون سابقه کار، رزومه ارسال کنید؛ البته اکثر این مشاغل، در سطح کارآموزی هستند و معمولا دستمزد چندان بالایی ندارند. با کسب سابقه کار کافی میتوانید در آزمون نظام مهندسی شرکت کنید و با دریافت پروانه اشتغال نظام مهندسی، شانس خود را برای پیدا کردن موقعیت شغلی بهتر، افزایش دهید. به ازای هر چند سال سابقه کار، اعتبار پروانه نظام مهندسی شما بالاتر می‌رود و میتوانید روی پروژه‌های بزرگ‌تر و پردرآمدتری کار کنید.
هرچند با مدرک لیسانس عمران به ویژه گرایش عمران میتوانید وارد بازار کار شوید و شغل مناسبی پیدا کنید؛ اما، اگر به زمینه‌ای خاص علاقمند باشید میتوانید به تحصیلات خود در مقاطع بالاتر ادامه دهید تا در آینده، شغلی تخصصی‌تر و احتمالا با درآمد بالاتر پیدا کنید. به عنوان مثال، اگر به حوزه محیط زیست علاقه دارید، میتوانید در گرایش مهندسی محیط زیست، تحصیلاتتان را ادامه دهید.
یک مهندس عمران چه وظایف و مسئولیتهایی بر عهده خواهد داشت؟
شغل مهندسی عمران، حوزه‌‌ای بسیار گسترده و متنوع با مشاغل مختلف است و هر شغلی ممکن است الزامات کاری و وظایف و مسئولیتهای متنوعی داشته باشد. با این حال، می‌توان مسئولیتهای شغلی این مهندسین را به طور کلی به این شرح بیان کرد:
- تخمین هزینه مصالح،تجهیزات و کل پروژه
- مشارکت مستقیم در ساخت یا مرمت پروژه‌های عمرانی
- مشارکت مستقیم در نقشه‌برداری
- آزمایش مقاومت زیربنا، بتن، آسفالت یا فولاد
- آزمایش کردن خاک و تعیین مقاومت آن برای تحمل سازه
- محاسبه باری که سازه باید بتواند تحمل کند، محاسبه سرعت جریان آب و محاسبه مقاومت مصالح و سازه در مقابل نیروهای محیطی
- تحلیل گزارش‌های نقشه‌برداری، عکس‌برداری هوایی و دیگر داده‌های توپولوژیک و جغرافیایی برای طراحی پروژه‌های مهندسی عمران
- نظارت و بازرسی پروژه‌ها از نظر میزان پیشرفت، انطباق با نقشه‌های مهندسی و استانداردهای نظام مهندسی
آشنایی با پروانه نظام مهندسی و شرایط کسب آن
یکی از بهترین فرصت‌های استخدام مهندس عمران در کشور، سازمان نظام مهندسی است. البته پذیرش در این سازمان، نیازمند دارا بودن پروانه نظام مهندسی است.
دارندگان مدرک کارشناسی برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، باید حداقل سه سال تجربه کار داشته باشند. این مدت برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی، به ترتیب، ۲ و ۱ سال است. لازم به ذکر است متقاضیان تنها می‌توانند در زمینه تخصصی خود در آزمون نظام مهندسی شرکت کنند.
پروانه اشتغال سازمان نظام مهندسی تنها به مهندسینی تعلق می‌گیرد که در آزمون ورودی سازمان نظام مهندسی پذیرفته شوند. البته هر کسی نمی‌تواند در آزمون نظام مهندسی شرکت کند و حداقل مدرک تحصیلی برای شرکت در این آزمون، لیسانس یکی از گرایش‌های مهندسی عمران است.
پس از کسب پروانه‌ی نظام مهندسی، به تدریج با افزایش سابقه کار، مهندس عمران از پایه سه به پایه دو، پایه یک و نهایتا، ارشد ارتقاء می‌یابد. سطح پروانه نظام مهندسی بیانگر این موضوع است که مهندس می‌تواند در چه پروژه‌هایی و با چه میزان عظمت، کار کند.
حرف آخر
بازار کار استخدام رشته مهندسی عمران در کشورهای توسعه‌یافته بسیار داغ است و در سال‌های آتی نیز روندی افزایشی خواهد داشت. تحصیلات دانشگاهی، شرط اصلی پیدا کردن شغل مناسب در حوزه مهندسی عمران به شمار می‌آید. همچنین، سابقه کار برای شرکت در آزمون نظام مهندسی و افزایش اعتبار پروانه نظام مهندسی، نیز برای ارتقاء شغلی بسیار ضرورت دارد. درآمد و شانس استخدام مهندس عمران با افزایش تجربه و افزایش اعتبار پروانه اشتغال نظام مهندسی، افزایش می‌یابد و مهندسین باتجربه، نهایتا می‌توانند به عنوان مدیر پروژه‌های عمرانی مشغول به کار شوند.
هرچند در بعضی از گرایش‌های مهندسی عمران می‌توان با مدرک کاردانی وارد بازار کار شد، اما به طور کلی حداقل مدرک تحصیلی لازم برای اکثر مشاغل مهندسی عمران و برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، لیسانس مهندسی عمران است. شرایط استخدام مهندسی عمران، علاوه بر تحصیلات، شامل تجربه و سابقه کاری و مهارت عملی بالا نیز هست. بنابراین، پس از پایان تحصیلات باید چند سالی را به عنوان کارآموز فعالیت کنید تا تجربه کاری خوبی کسب کنید.
- ۹۹/۱۲/۲۰