سالهای زیادی است که مهندسی برق، انتخاب دانشآموزان برتر و افراد نخبه برای انتخاب رشته دانشگاهی است. اما آیا فکر میکنید تقاضا برای استخدام مهندس برق هم به همین اندازه زیاد است؟
اگر نگاهی اجمالی به بازار کار و آگهیهای درخواست همکاری مهندس برق که هر روزه در سایت جاب ویژن منتشر میشوند بیاندازیم؛ به این نتیجه میرسیم که گرچه تقاضا برای جذب و استخدام مهندس برق در تهران و شهرهای دیگر کم نیست؛ اما برای کارفرما، مهارتها و توانمندیهای جانبی اهمیت بیشتری نسبت به درسهایی که در دانشگاه خواندهاید دارند.
با توجه به این مسئله، در این مقاله سعی داریم به مهمترین شرایط استخدام و دغدغهها و مسائل شما در رابطه با بازار کار مهندسی برق ازجمله اهمیت این شغل، مزایا و معایب کار بهعنوان مهندس برق، جایگاههای شغلی و مهارتهای مورد نیاز برای استخدام مهندس برق بپردازیم. پس در ادامه با جاب ویژن همراه باشید.
شغل مهندسی برق به چه مهارتهایی نیاز دارد؟
دروسی که در دانشگاه میخوانید بسیار سخت و پیچیده هستند؛ اما برای کارفرما و استخدام شدن کافی نیستند. علاوه بر توانایی در کار با نرمافزارهای مرتبط (که در بخش بعدی بیشتر درباره آنها توضیح خواهیم داد)؛ باید از مهارتهای دیگری هم برخوردار باشید تا شانس بهتری برای استخدام و جذب داشته باشید.
بخشی از این مهارتها، فنی هستند و به توانایی شما در حیطه تخصصیتان برمیگردند؛ اما برخی دیگر از مهارتهایی که باید به آنها تسلط داشته باشید؛ مهارتهای عمومی یا اصطلاحا مهارتهای نرم هستند.
مهارتهای ارتباطی بین فردی و روحیه همکاری: قرار نیست بهعنوان یک مهندس برق تنها پشت میزی بنشینید و کار کنید. شما باید با تکنسینها، مدیران پروژه، کارفرماها و…. همکاری متقابلی داشته باشید و درک متقابلی از خواستهها، توانمندیها و نقاط ضعف و قوت یکدیگر داشته باشید.
مهارتهای نوشتاری: شاید نیاز به مهارت نوشتن برای جذب مهندس برق منطقی به نظر نرسد؛ اما خوب است بدانید که بخشی از وظایف این فرد، تهیه و آمادهسازی کتابچههای راهنمای تعمیر و نگهداری قطعات و تجهیزات، اسناد طراحی و نشریات فنی سیستمها و محصولات تولید و طراحی شده است. قطعا اگر در نوشتن مهارت نداشته باشید؛ در این زمینه با مشکل زیادی مواجه خواهید شد.
تمرکز: کار با سیستمهای الکترونیکی به تمرکز ودقت بالایی احتیاج دارد و اگر از آن دست افرادی هستید که به راحتی تمرکز خود را از دست میدهند؛ در حل مشکلات و طراحی سیستمها با مشکل مواجه خواهید شد.
خلاقیت و ابتکار عمل: تمامی سیستمها و تجهیزات از یک الگو پیروی نمیکنند و ممکن است هربار مشکل جدیدی برای قطعات به وجود بیاید. شما باید آمادگی لازم برای برخورد با مشکلات پدیدآمده را داشته باشید و با اتخاذ رویکردهای متنوع و گوناگون، مشکلات و ایرادات کار را در کمترین زمان ممکن برطرف کنید.
تسلط بر زبان انگلیسی: مهارتهای نوشتاری و گفتاری شما در زبان انگلیسی، شانس شما را برای استخدام مهندس برق افزایش خواهد داد؛ چون برای کار در این رشته و طراحی سیستمهای کارآمد و بهینه نیاز دارید با علم روز همراه باشید و جدیدترین اطلاعات را از ژورنالهای خارجی مطالعه کنید.
مهارتهای ریاضیاتی: قطعا فردی که در دانشگاه در رشته مهندسی برق پذیرفته شده، تسلط خوبی به مهارتهای ریاضی دارد؛ اما باز هم در برخی از موقعیتهای شغلی ممکن است نیاز به تواناییهای بیشتری در این زمینه باشد. مخصوصا در مشاغلی که با مدارها و قطعات بسیار حساس سر و کار دارند؛ نیاز بیشتری به تسلط در این مهارتهای ریاضیاتی دارید.
دست به آچار بودن: مهارت و توانایی کار عملی یا اصطلاحا دست به آچار بودن، برای استخدام مهندس برق اهمیت بالایی دارند. معمولا کارفرما به دنبال جذب فردی میگردد که حتی در نبود تکنسینها بتواند مشکلات اولیه تجهیزات و قطعات را پیدا و رفع کند.
نرم افزارهای ضروری برای موقعیت شغلی مهندسی برق
اکثر کارها در مشاغل مرتبط با این رشته، با استفاده از نرمافزارهای مختلف انجام میشوند. البته تعداد نرمافزارهای مطرح در مهندسی برق تقریبا زیاد است و شما با توجه به تخصص و زمینه کاری لازم با برخی از آنها آشنایی بیشتری داشته باشید.
علاوه بر توانایی کار با نرمافزارهای تخصصی هر رشته، لازم است توانایی کدنویسی (معمولا به زبان پایتون یا C) و کار با نرمافزار MATLAB) را نیز داشته باشید. از آنجا که محاسبات مورد نیاز در صنایع برقی بسیار سخت و پیچیده هستند؛ باید کاملا به نرمافزار متلب مسلط باشید.
همچنین بخش Simulink در این نرمافزار، برای تحلیل انواع مدارها بسیار کارآمد است. به همین دلیل بسیاری از کارفرماها تسلط کامل به نرمافزار متلب را یکی از شروط لازم برای استخدام مهندس برق ذکر میکنند.
در جدول زیر، تعدادی از مهمترین نرمافزارهایی که برای اشتغال باید به آنها مسلط باشید را آوردهایم:
وظایف و مسئولیتهای اصلی مهندس برق
همانطور که اشاره شد بسته به گرایش انتخابی، فرصتهای شغلی و زمینههای کاری برای مهندسان برق بسیار متنوع است. اما به طور کلی هنگامی که سازمانی درخواست استخدام مهندس برق را منتشر میکند؛ به دنبال فردی است که وظایف زیر را انجام دهد:
- طراحی، توسعه، تست و مدیریت ابزارهای الکترونیک
- طراحی و تولید شیوههای جدید برای بهبود یا طراحی محصولات به کمک ابزارها و سیستمهای الکتریکی
- توسعه استانداردهای لازم برای سیستمها و روشهای الکتریکی و الکترونیکی
- تجزیه و تحلیل نیازهای مشتری و تعیین ظرفیت و هزینه برای تهیه سیستم ارزیابی و توسعه سیستمها
مهندسی برق چه گرایشهایی دارد؟
مهندسی برق را میتوان بزرگترین گروه رشته مهندسی دانست. به دلیل گستردگی کاری و علمی در این رشته؛ مهندسی برق به چهار زیرشاخه مهم و اصلی تقسیم میشود:
مهندسی برق- الکترونیک
کسانی که در این گرایش تحصیل میکنند معمولا در زمینه ساخت قطعات اکترونیکی و مدارها و… فعالیت دارند.
مهندسی برق- مخابرات
اگر گرایش مخابرات را انتخاب کردهاید؛ میتوانید در سازمانهایی که در زمینه ارتباطات راه دور و تلکام فعالیت میکنند استخدام شوید. برخی از این سازمانها عبارتند از: اپراتورهای تلفن همراه، اداره مخابرات، سازمان صدا و سیما و …
مهندسی برق- کنترل
غالبا مهندسان برق کنترل، وظیفه نظارت و کنترل سیستمهای طراحی شده را بر عهده میگیرند. اگر ترجیح میدهید در یک سازمان دولتی مشغول به کار شوید انتخاب این گرایش کمک زیادی در این مورد به شما میکند. معمولا سازمانهای موشکی و پدافند یا شرکتهایی که در زمینه هوافضا فعالیت دارند هم نیاز زیادی به استخدام مهندس برق کنترل دارند.
مهندسی برق- قدرت
مهندسی برق-قدرت یکی از زیرشاخههای پرطرفدار رشته برق است و به دلیل موقعیتهای شغلی بهتر برای استخدام مهندس برق قدرت، بسیاری از دانشجویان این زیرشاخه را انتخاب میکنند. فرصتهای کاری این رشته بسیار متنوع هستند و از طراحی و ایجاد شبکه انتقال قدرت در نیروگاهها تا طراحی تابلوبرقها در واحدهای صنعتی کوچک متغیر است.
اگر به دنبال کار برای این عنوان شغلی هستید؛ سری به سایت jobvision.ir بزنید و با انتخاب گروه شغلی «مهندسی برق» و جستجوی کلیدواژه «قدرت» برای آگهیهای استخدام مهندس برق قدرت رزومه ارسال کنید.
مزیتهای شغل مهندسی برق
انتخاب هر رشته کاری و تحصیلی و فعالیت در آن، مسلما مزایا و معایبی را در پی خواهد داشت که در برخی شغلها بیشتر و در برخی کمتر است. مهندسی برق هم از این قاعده مستثنا نیست و اگر جویای کار در این حوزه هستید؛ خوب است در مورد مزایا و معایب آن اطلاع داشته باشید:
شرایط کاری و اعتبار و وجهه اجتماعی
یکی از مهمترین مزایای مهندسی برق، اعتبار و وجهه اجتماعی بالا و شرایطی است که کارفرما برای شما در نظر میگیرد. البته شاید لزوما سازمان برای استخدام مهندس برق حقوق بالاتری پرداخت نکند؛ اما در اکثر مواقع و بسته به امکانات موجود، مزایایی مانند حق ماموریت، بیمه تکمیلی، سرویس ایاب و ذهاب و … به شرایط استخدام مهندس برق اضافه میشود.
استخدام مهندس برق به عنوان امریه سربازی
همین یک مزیت مهم برای بسیاری از آقایان کافی است تا این رشته را انتخاب کنند! همانطور که اشاره شد؛ سازمانهای دولتی و مخصوصا صنایع نظامی، نیاز مبرمی به استخدام مهندس برق دارند که به شما این امکان را میدهد دوران سربازی خود را به عنوان امریه در این مجموعهها و در طول مدتی که کار میکنید سپری کنید. البته از آنجا که تقاضا برای امریه شدن بسیار زیاد است؛ باید روی رزومه و تواناییهای خود کار کنید تا برای امریه اولویت بالایی داشته باشید.
امکان دورکاری و کار پروژهای
یکی دیگر از مزایای این شغل این است که در زمینههای خاصی مانند ساختمانسازی، مشاوره، تحقیق و توسعه و..، امکان استخدام مهندس برق پاره وقت وجود دارد. این مزیت موجب میشود بتوانید بهتر زمانتان را برنامهریزی کنید و حتی بهصورت پروژهای با چند کارفرمای دیگر هم قرارداد ببندید و درآمد بالاتری داشته باشید. البته این امکان برای اکثر شغلهای دولتی و رسمی وجود ندارد.
چالشها و معایب کاری
خطرات حین کار
مهمترین چالش گزینش بهعنوان مهندس برق، خطراتی است که شما را در محل کار تهدید میکنند. اگر در نیروگاه مشغول باشید؛ اجتناب از خطرات کار با فشار متوسط و قوی اجتناب ناپذیر است. البته لزوما تمامی مشاغل مرتبط با مهندسی برق خطرناک نیستند. مثلا مشاغل در زمینه صنعت مخابرات یا سختافزارها معمولا اداری هستند و خطری ندارند. اما اگر به کار در نیروگاهها یا صنایع نظامی علاقهمندید؛ حتما این نکته را در نظر داشته باشید.
ماموریتهای کاری زیاد
یکی دیگر از چالشهای شغل مهندسی برق، ماموریتهای کاری است که به فراخور سازمان و موقعیت شغلی احتمال دارد با آنها روبرو شوید. اگر تجهیزات و سیستمهایی که شما مسئول طراحی، تولید یا نظارت بر آنها هستید نزدیک به محل کار دائمی شما نیستند و در شهر دیگری قرار دارند بنابراین مجبور خواهید بود در فواصل مشخص برای سرکشی و تعمیر و نگهداری از آنها به ماموریت خارج از شهر بروید.
بررسی بازار کار مهندسی برق
بر اساس گزارشهای منتشر شده توسط دفتر آمار ایالات متحده، رشد فرصتهای شغلی برای مهندسان برق، ۳% و متناسب با میانگین رشد در سایر رشتههاست. البته این نرخ در کشورهای مختلف بر اساس نرخ تولید و توسعه و حوزههای کاری ممکن است متفاوت باشد.
به طور مثال، برای موقعیت شغلی مشاوره در زمینه طراحی، تولید و نظارت پیشبینی میشود تقاضای بیشتری نسبت به سایر موقعیتها وجود داشته باشد. همچنین از آنجا که ثبت شرکتهای خدماتی و علمی و فنی بیشترین رشد را دارند، احتمالا آگهیهای جذب مهندس برق در این شرکتها نیز بیشتر خواهد بود.
چرا سازمانها به استخدام مهندس برق نیاز دارند؟
امروزه، هر سازمانی که در ساخت و نگهداری زیرساختها فعالیت داشته باشد، نیازمند استخدام مهندس برق است. این متخصصان، سیستمهای الکتریکی و کنترل را به خوبی میشناسند و میتوانند در زمینههای مختلفی مشغول به کار شوند. شرکتهای فعال در ساختوساز، بیشترین نیاز را به این متخصصان دارند. نیروگاهها و سازمانهای تأمین الکتریسیته و واحدهای تحقیق و توسعه، از نظر نیاز به این متخصصان در رتبههای بعدی قرار دارند.
سازمانها و مجموعههایی که به دنبال جذب مهندس برق هستند؛ معمولا در حوزه صنعت یا خدمات فعالیت میکنند و با توجه به نوع فعالیت انتظار دارند مهندس برق سیستمها و ابزارهای الکتریکی و الکترونیکی را طراحی و تولید کند. همچنین مهندس برق باید در فواصل معین و مشخص، به سایتها و شهرهایی که تجهیزات الکترونیکی در آن محلها نصب شدهاند سرکشی کرده و میزان کارایی و عملکرد وسایل را بررسی کند.
جمعبندی
از زمانی که ادیسون نیروی برق و الکتریسیته را به خدمت نیازهای بشری درآورد، تجهیزات، سیستمها و روشهای الکتریکی و الکترونیکی بسیاری راه خود را به صنایع مختلف باز کردهاند. به کسی که میتواند این سیستمها و قطعات را طراحی کند؛ توسعه ببخشد و بر نحوه کار آنها نظارت کند مهندس برق گفته میشود.
مهندسان برق در چهار گرایش برق قدرت، برق کنترل، برق مخابرات و برق الکترونیک تحصیل میکنند که هر یک پاسخگوی بخشی از نیازهای بازار در صنعت برق است. روزانه در سایت https://jobvision.ir/jobs/category/electrical-engineering شمار زیادی آگهی استخدام برای هر کدام از این گرایشها منتشر میشود که میتوانید آنها را مشاهده نموده و با توجه به شرایط و مهارتهای خود برای آنها، رزومه ارسال کنید.
- ۹۹/۱۲/۰۴